Zabezpieczenia zapłaty w międzynarodowych transakcjach handlowych

Gwarancją bezpieczeństwa i płynności finansowej prowadzonej działalności gospodarczej oprócz innowacyjności i przedsiębiorczości, jest umiejętność przewidywania i zabezpieczania przedsiębiorstwa przed negatywnymi skutkami wynikającymi z zawieranych z kontrahentami umów. Prowadzenie działalności w obrocie zagranicznym cechuje szczególne ryzyko transakcyjne, które poprzez niewłaściwe zabezpieczenie zawieranych umów może stanowić istotną barierę w rozwoju przedsiębiorstwa.

W praktyce istnieje wiele rozwiązań prawnych umożliwiających skuteczne zabezpieczenie pozycji eksportera w handlu zagranicznym jak również ograniczenie ryzyka niezaspokojenia jego należności. Do takich instrumentów zabezpieczenia zapłaty w międzynarodowych transakcjach handlowych możemy zaliczyć:

1. Inkaso dokumentowe, które jest najprostszą i najtańszą formą rozliczenia transakcji handlowej, sprowadzającą się do tego, że importer może wejść w posiadanie towaru wysłanego przez eksportera dopiero po wykupieniu w banku dokumentów reprezentujących towar (np. faktura, świadectwa jakości, dokumenty przewozowe), a więc po dokonaniu wpłaty,
2. Weksel, który może spełniać różne funkcje w transakcjach międzynarodowych i jest wykorzystywany min., jako instrument zabezpieczający wierzytelności z forfaitingu, a także przy płatnościach za pomocą inkasa dokumentowego. Wyróżniamy weksel trasowany i własny.
3. Gwarancje bankowe i ubezpieczeniowe, które zabezpieczają beneficjenta na wypadek niewykonania zobowiązania przez kontrahenta. Gwarantem jest najczęściej bank (gwarancje bankowe) lub towarzystwo ubezpieczeniowe (gwarancje ubezpieczeniowe).
4. Akredytywa dokumentowa, którą otwiera w swoim banku importer, polecając bankowi wypłatę eksporterowi określonej kwoty pieniężnej po przedstawieniu przez eksportera w banku dokumentów potwierdzających wysyłkę towaru, jego jakość, ilość oraz wartość.
5. Faktoring polegający na zawarciu umowy pomiędzy faktorem (instytucją bankową lub wyspecjalizowaną spółką faktoringową), a eksporterem, na podstawie, której faktor nabywa w zamian za gotówkę wierzytelności eksportera, zarządza nimi, inkasuje należności, jak również może przejąć na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika. Polski Związek Faktorów z siedzibą w Warszawie zrzesza największe i najbardziej aktywne firmy faktoringowe w Polsce.
6. Forfaiting, jest jedną z technik finansowania handlu zagranicznego polegającą na zakupie przez instytucje forfaitingowi należności terminowych jej klientów, powstałych w następstwie realizacji kontraktu eksportowego, pomniejszonych o dyskonto. Instrument ten znajduje zastosowanie w odniesieniu do dużych transakcji handlowych.